Dostęp do informacji publicznej w praktyce JST

Ustawa o dostępie do informacji publicznej nakłada na organy administracji obowiązek udostępniania każdej informacji o sprawach publicznych. Wyjątek od ustawowej zasady stanowią informacje niejawne. Wniosek o udostępnienie informacji może złożyć każdy, a organ administracji jest zobowiązany do niezwłocznego przekazania takiej informacji. Przedmiotem proponowanego dwudniowego szkolenia jest kompleksowe omówienie i analiza aktualnych trendów w praktyce stosowania ustawy o dostępie do informacje publicznej. Omawiane zagadnienia i problemy będą przedstawione z punktu widzenia organu JST w ujęciu praktycznym.

• Zdobycie, uzupełnienie i uporządkowanie wiedzy z zakresu dostępu do informacji publicznej.
• Omówienie formalnych aspektów stosowania ustawy o dostępie do informacji publicznej:
- weryfikacji krok po kroku wniosku,
- udostępnienia informacji,
- odmowy udostępnienia informacji – najczęstsze przesłanki,
- zagadnienie wniosków masowych,
- zasady anonimizacji,
- problematyka kosztów udostępnienia informacji.
• Przedstawienie aktualnych problemów wynikających ze stosowania ustawy o dostępie do informacji publicznej, w tym problemów z wnioskami masowymi.
• Poznanie praktycznych zasad rozpoznawania wniosków o dostęp do informacji publicznej, co przekłada się na nieprzegrywanie przed organem II instancji i sądem prowadzonych spraw.
• Uzyskanie odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania i wyjaśnienie wątpliwości pojawiających się w codziennej pracy urzędniczej, a związanych z przedmiotem zajęć.

1. Upoważnienia i pełnomocnictwa jako element polityki zarządzania w jednostce organizacyjnej. Czy narzędzia w postaci pełnomocnictwa i upoważnienia są potrzebne i niezbędne w codziennej realizacji zadań przez administrację publiczną?
2. Przesłanki generalne do stosowania ustawy o dostępie do informacji publicznej:
• Konstytucyjne podstawy informacji publicznej:
- Art. 61 Konstytucji i jego znaczenie.
- Art. 61 a 63 Konstytucji.
• Cel ustawy.
• U.d.i.p. a inne akty prawne (U.d.i.p. a k.p.a, k.p.c., ordynacja podatkowa i inne…).
• Ustawa o dostępie do informacji publicznej a ponowne wykorzystanie informacji sektora publicznego:
- Otwarte dane a informacji publicznej.
- Co musi być na BIP w związku z otwartością danych?
- Co powinno być zamieszczane w przypadku udostępnienia klasycznej informacji publicznej w odpowiedzi na wniosek udostępnienie informacji publicznej w zw. z ustawą o otwartych formatach danych?
3. Weryfikacja wniosku:
• Pierwsze kroki po weryfikacji wniosku.
• Udzielenie odpowiedzi na stan faktyczny w dacie złożenia wniosku czy w dacie odpowiedzi na wniosek?
• Pytania dotyczące przyszłości – odpowiadać czy nie?
• Udzielenie odpowiedzi niezwłocznie czy nie później niż 14 dnia?
• Wezwanie do podpisania wniosku w przypadku konieczności wydania decyzji administracyjnej („wzór” wezwania) po zmianach Kodeksu postępowania administracyjnego z 5.10.2021 r.
4. Minimalne elementy wniosku o udostępnienie informacji publicznej.
5. Wnioski anonimowe – czy trzeba rozpatrywać?
6. Udostępnianie kopii dokumentu „za zgodność z oryginałem”.
7. Spam a informacja publiczna. Czy można połączyć wnioski jednego pytającego i odpowiedzieć zbiorczo?
8. Rodzaje dokumentów związanych z U.d.i.p. i zasady ich udostępniania:
• Dokument urzędowy - czy każdy podlega udostępnieniu?
• Dokument prywatny.
• Dokument wewnętrzny.
9. Osoba pełniąca funkcje publiczne w najnowszym orzecznictwie sądów administracyjnych.
10. Informacja publiczna tzw. przetworzona:
• Co to jest informacja publiczna przetworzona?
• Specyfika procedury rozpatrzenia wniosku dotyczącego informacji publicznej przetworzonej.
• Wezwanie do wykazania przesłanki „szczególnie istotnej dla interesu publicznego”.
• Podstawy prawne decyzji odmownej.
• Na co zwrócić uwagę przy rozpatrywaniu wniosku, jak wykazać „paraliż” jednostki?
11. Koncepcja nadużycia prawa do informacji publicznej:
• Problematyka terminu rozpatrzenia wniosku o odstęp do informacji publicznej.
• Koszty udostępniania informacji publicznej;
• Anonimizacja i jej zasady.
12. Decyzja odmowna – uwagi praktyczne, procesowe:
• Najczęstsze przesłanki odmowy udostępnia informacji publicznej.
• Zakres stosowania k.p.a.
• Elementy obligatoryjne decyzji, prawidłowe oznaczenie organu, błąd w dacie wydania decyzji, prawidłowe pouczenie decyzji instancyjnej, podpisywanie decyzji utrwalonej w postaci elektronicznej.
• Klauzula informacyjna na podstawie art. 13 ust. 1 i 2 RODO.
13. Postępowanie po wpłynięciu odwołania:
• Możliwość autokontroli w praktyce.
• Obowiązki organu I instancji po wpłynięciu odwołania od decyzji złożonej za pomocą ePUAP-u.
14. Bezczynność i przewlekłość w załatwieniu sprawy z zakresu informacji publicznej:
• Skarga klubu radnych na bezczynność.
• Wniesienie skargi na bezczynność po zakończeniu przez organ administracji publicznej prowadzonego postępowania.
• Grzywna za rażące naruszenie prawa w zakresie terminu rozpatrzonego złożonego wniosku.

Pracownicy JST, odpowiedzialni za udostępnianie informacji publicznej, a także za prowadzenie BIP, pełnomocnicy ds. otwartości danych, osoby zajmujące się anonimizacją danych w jednostce oraz odpowiedzialne ze organizację wnioskowych trybów zapewniania dostępu do informacji.

Doświadczony praktyk, radca prawny, członek etatowy SKO w latach 2005/2011, Ekspert Narodowego Instytutu Samorządu Terytorialnego, autor licznych publikacji w tematyce K.p.a., trener i wykładowca mający udokumentowanych kilkaset szkoleń z zakresu K.p.a., współwłaściciel kancelarii prawnej specjalizującej się w obsłudze prawnej JST, adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji UWM w Olsztynie w Katedrze Postępowania Administracyjnego i Sądownictwa Administracyjnego.